Kwasy Omega 3, a układ nerwowy dziecka
Kwasy Omega 3
Tłuszcze to bardzo ważne dla zdrowia i rozwoju dziecka składniki odżywcze. Stanowią one źródło energii oraz budulec odpowiadający za prawidłowy rozwój układu nerwowego i wzrokowego. W diecie dziecka powinny dominować zdrowe i urozmaicone tłuszcze roślinne i zwierzęce, stanowiące źródło kwasów tłuszczowych, w tym niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT).
Kwasy Omega-3 odgrywają istotną rolę w rozwoju układu nerwowego dziecka, który kształtuje się intensywnie w życiu płodowym i we wczesnym dzieciństwie. Okazuje się, że zbyt niskie spożycie kwasów Omega-3 przez ciężarną kobietę może przyczyniać się zaburzeń mielinizacji komórek nerwowych i przyczyniać się do powstawania ciężkich chorób umysłowych. Kwasy Omega-3 m.in. sprzyjają prawidłowemu działaniu funkcji błon komórek nerwowych kory mózgu, działają przeciwzapalnie, przeciwalergicznie hamując nadmierną odpowiedź immunologiczną. Ponieważ nie podlegają one syntezie w organizmie, muszą być dostarczane wraz z pożywieniem.
Najistotniejszym źródłem kwasów Omega-3, zwłaszcza frakcji długołańcuchowych kwasów tłuszczowych DHA i EPA, które odgrywają najistotniejszą rolę dla układu nerwowego, znajduje się w tłuszczach ryb i zwierząt morskich. Kwas alfa-linolenowy w większych ilościach znajduje się w oleju lnianym oraz w roślinach zielonych. Jednak ogólna ilość tłuszczu w roślinach jest zbyt niska dla potrzeb metabolizmu człowieka.
Poziom kwasów Omega-3 w organizmie uzależniony jest zatem od spożycia przede wszystkim ryb oraz od ich gatunku, stanu fizjologicznego czy akwenu połowu. W diecie ubogiej w ryby oraz zwierzęta morskie występują istotne braki kwasów Omega-3 i suplementacja wydaje się być konieczna.
mgr Aleksandra Majsnerowska
Dietetyk kliniczny
Niedobory żelaza w diecie malucha
Rodzice małych dzieci często martwią się, czy ich pociechy pozyskują wraz z codzienną dietą, odpowiednie ilości żelaza. Faktycznie ten mikroelement jest bardzo ważnym składnikiem, którego niedobory często skutkują występowaniem niedokrwistości u dzieci. Największe ilości tego składnika występują głównie w postaci hemoglobiny. Żelazo niezbędne jest do budowy krwinek, a te z kolei mają za zadanie transport tlenu do wszystkich komórek w organizmie, usuwanie dwutlenku węgla, transportują jony niektórych soli oraz regulują równowagę kwasowo-zasadową.
Co prawda organizm człowieka dość racjonalnie wykorzystuje żelazo, jednak długotrwała i niewystarczająca podaż w diecie, zbyt duże ilości fosforanów, czy choroby przewodu pokarmowego mogą przyczyniać się do występowania poważnych, chorobowych objawów u dzieci.
Najczęstsze objawy niedokrwistości to:
-opóźnienie w rozwoju psychicznym
-zmęczenie
-senność
-bladość powłok skórnych
-łamliwość i kruchość paznokci
-łysienie
-krótki i szybki oddech
-zaparcia, wzdęcia, nudności,
-zajady w kącikach ust
Zwiększone ryzyko występowania niedoborów żelaza występuje także u dzieci, których mamy w okresie ciąży miały zdiagnozowaną anemię. Niskie poziomy żelaza u niemowlaka mogą wynikać ze zbyt małego magazynu wątrobowego, właśnie z okresu prenatalnego. Już przed pierwszym rokiem życia dziecka, jego dieta powinna być rozszerzana o produkty bogate w żelazo.
Żelazo przyswaja się z żywności, w zależności od postaci, w jakiej występuje. Żelazo hemowe występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego i ono przyswaja się zdecydowanie lepiej, niż żelazo występujące w produktach roślinnych. Obecnie naszym głównym źródłem żelaza jest mięso oraz produkty zbożowe.
W diecie dziecka warto zadbać również o podaż produktów bogatych w witaminę C i kwas foliowy tj.: owoce cytrusowe, papryka, aronia, natka pietruszki, szpinak, brokuł, ponieważ przyspieszają one przyswajanie żelaza.
Źródła żelaza w diecie to przede wszystkim:
-mięso, zwłaszcza podroby
-ryby
-drób
-żółtko (choć słabo przyswajalne) warto łączyć z witaminą C
-fasola
-komosa ryżowa
-groch
-melasa
-suszone śliwki
-suszone morele
-orzechy
-nasiona słonecznika
-pestki dyni
Aby prawidłowo zdiagnozować niedokrwistość z niedoboru żelaza u dziecka, warto zbadać poziom żelaza oraz ferrytyny. Ferrytyna to białko, które magazynuje żelazo i uwalnia je w razie jego niedoborach. A więc badanie poziomu ferrytyny pozwoli określić zapasy stan zmagazynowanego żelaza w organizmie. A jeśli już niedobór żelaza zostanie zdiagnozowany, warto podać dziecku laktoferynę. Białko to występuje naturalnie w mleku ssaków. Laktoferyna wiąże i transportuje żelazo, a także wykazuje działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne.
Autor:
Aleksandra Majsnerowska